সাৰাংশ: ‘চোৰধৰা’ মহাপুৰুষ শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত এখন উল্লেখযোগ্য ঝুমুৰা বা একাংকিকা নাট। এই নাটখনত ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ बाल্যকালৰ এক মনোৰম লীলা বৰ্ণনা কৰা হৈছে। এদিনাখন কৃষ্ণই এগৰাকী গোপীৰ ঘৰত লুকাই লৱণু চুৰি কৰিবলৈ যাওঁতে ধৰা পৰে। কিন্তু চতুৰ কৃষ্ণই নিজকে বচাবলৈ ওলোটাই তেওঁক ধৰা গোপীগৰাকীৰ মুখত লৱণু সানি দিয়ে আৰু তেওঁকেই চোৰ সজাই দিয়ে। যেতিয়া মাতৃ যশোদা সেই ঠাইত উপস্থিত হয়, তেওঁ প্ৰথমাৱস্থাত চিন্তিত হয় যদিও পিছত তেওঁৰ পুত্ৰৰ প্ৰতি থকা মৰমত অভিভূত হৈ পৰে। তেওঁ গোপীসকলক তেওঁৰ পুত্ৰক মিছাকৈ দোষাৰোপ কৰাৰ বাবে গালি-গালাজ কৰে আৰু কৃষ্ণক মৰমেৰে ঘৰলৈ লৈ যায়। এই নাটখনে শিশু কৃষ্ণৰ দুষ্টালি আৰু ঐশ্বৰিক স্বভাৱৰ লগতে মাতৃৰ অপাৰ স্নেহ সুন্দৰভাৱে প্ৰকাশ কৰিছে।
Summary: “Chordhora” is a famous one-act play (Jhumura) by the great Vaishnavite saint and author Srimanta Madhavdev. The play depicts a playful episode from Lord Krishna’s childhood. Krishna, after secretly entering a Gopi’s house to steal butter (लৱণু), gets caught. To escape the situation, the clever Krishna smears the butter on the accuser Gopi’s face and cleverly turns the tables on her, claiming she is the real thief. When his mother, Yashoda, arrives, she is initially worried but is soon filled with affection. She scolds the Gopis for blaming her son, takes Krishna home, and showers him with love. The play beautifully illustrates the mischievous yet divine nature of child Krishna and the profound love of a mother.
ভাব-বিষয়ক
১। অতি চমুকৈ উত্তৰ লিখা :
(ক) কানাই বুলি কাৰ কথা কোৱা হৈছে?
উত্তৰঃ কানাই বুলি ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ কথা কোৱা হৈছে।
(খ) লৱণু-চোৰ কৃষ্ণই গোপীৰ মুখত কি সানি দিছিল?
উত্তৰঃ লৱণু-চোৰ কৃষ্ণই গোপীৰ মুখত লৱণু সানি দিছিল।
(গ) মাধৱদেৱৰ সাহিত্যিক জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ কি?
উত্তৰঃ ‘নামঘোষা’ মহাপুৰুষ মাধৱদেৱৰ সাহিত্যিক জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ।
(ঘ) ‘ওহি বান্দীসৱক থানে আৱৰ নাহি।’ — ‘আৱৰ নাহি’ বুলি কোনে, কাক কৈছিল?
উত্তৰঃ এই কথাষাৰ মাতৃ যশোদাই পুত্ৰ কৃষ্ণক কৈছিল, যাতে তেওঁ গোপীসকলৰ ওচৰলৈ পুনৰ নাযায়।
২। (ক) ‘হে মাই যশোদে, তোহোঁ তাপ তেজহ।’ — যশোদাৰ মনৰ তাপ গুচাবলৈ গোপীয়ে কিয় ক’ব লগা হৈছিল?
উত্তৰঃ গোপীসকলে কৃষ্ণক লৱণু চোৰ বুলি ধৰিছিল। এই কথা শুনি যশোদাৰ মনত দুখ আৰু চিন্তা হৈছিল। সেয়েহে, এগৰাকী গোপীয়ে যশোদাৰ ওচৰলৈ গৈ কৃষ্ণৰ দুষ্টালি আৰু চতুৰালিৰ কথা বৰ্ণনা কৰিছিল, যাতে যশোদাই বুজিব পাৰে যে কৃষ্ণই কেৱল লীলাহে কৰিছে আৰু তেওঁৰ কোনো হানি হোৱা নাই। এইদৰে যশোদাৰ মনৰ দুখ বা তাপ গুচাবলৈ গোপীয়ে তেনেকৈ ক’ব লগা হৈছিল।
(খ) শ্ৰীকৃষ্ণই গোপীৰ মুখত কিয় লৱণু সানি দিছিল?
উত্তৰঃ এগৰাকী গোপীৰ ঘৰত লৱণু চুৰি কৰোতে কৃষ্ণই হাতত ধৰা পৰিছিল। নিজকে নিৰ্দোষী সজাবলৈ আৰু পৰিস্থিতিৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ, চতুৰ কৃষ্ণই নিজৰ হাতত লাগি থকা লৱণুখিনি তেওঁক ধৰা গোপীগৰাকীৰ মুখত সানি দিছিল। তাৰপিছত আন গোপীসকলক মাতি আনি কৈছিল যে সেই গোপীগৰাকীয়েহে লৱণু খাই তেওঁৰ ওপৰত মিছাকৈ দোষ জাপি দিছে, আৰু তাৰ সাক্ষী হ’ল গোপীগৰাকীৰ মুখত লাগি থকা লৱণু। এইদৰে নিজকে বচাবলৈকে শ্ৰীকৃষ্ণই গোপীৰ মুখত লৱণু সানি দিছিল।
৩। ‘ইহা শুনি চিন্তা-শোক তেজিৱে পৰম হৰষিত ভেল?’ — কোনে, কাৰ আৰু কি কথা শুনি হৰষিত হৈছিল?
উত্তৰঃ মাতৃ যশোদাই গোপীৰ মুখেৰে তেওঁৰ পুত্ৰ কৃষ্ণৰ চতুৰালি আৰু কৌতুকৰ কথা শুনি পৰম হৰষিত হৈছিল। তেওঁৰ পুত্ৰক যে গোপীসকলে চোৰ বুলি ধৰিছিল সেই কথা শুনি তেওঁ চিন্তিত আৰু দুখিত হৈছিল, কিন্তু যেতিয়া তেওঁ গম পালে যে কৃষ্ণই কেনেকৈ নিজৰ বুদ্ধিমত্তাৰে পৰিস্থিতি চম্ভালি ল’লে, তেতিয়া তেওঁৰ সকলো চিন্তা-শোক দূৰ হ’ল আৰু মন আনন্দিত হ’ল।
৪। মাক যশোদাই কানাইক লগ পাই কি কি কথা কৈছিল আৰু কিদৰে চেনেহ প্ৰকাশ কৰিছিল?
উত্তৰঃ মাক যশোদাই কানাইক লগ পাই প্ৰথমে গোপীসকলক গালি পাৰিছিল কাৰণ তেওঁলোকে কৃষ্ণক চোৰ বুলি মিছা অপবাদ দিছিল। তাৰ পাছত তেওঁ কৃষ্ণক অতি চেনেহেৰে নিজৰ আঁচলেৰে গাৰ ধূলি-মাকতিবোৰ জাৰি দিছিল, বুকুত সাৱটি ধৰি কোলাত লৈ মুখত চুমা খাইছিল। তেওঁ কৃষ্ণক কৈছিল যে তেওঁ কোটি পুৰুষৰ দেৱতা আৰু তেওঁক একো বস্তুৰেই অভাৱ নাই। এইদৰে মাক যশোদাই কৃষ্ণৰ প্ৰতি নিজৰ গভীৰ মাতৃ চেনেহ প্ৰকাশ কৰিছিল।
ভাষা-বিষয়ক
৫। তলৰ পুৰণি শব্দবোৰৰ আধুনিক ৰূপ লিখা :
- তেজহ: ত্যাগ কৰা
- তোহাৰি: তোমাৰ
- হামু: মই
- থিক: আছে
- মাখিয়ে: সানি দি
- উনিকৰ: এওঁৰ/তেওঁৰ
- ফিৰত: ঘূৰি ফুৰা
- গাৰি: গালি
৬। বিপৰীত শব্দ লিখা :
- চোৰ: সাধু
- উত্তৰ: প্ৰশ্ন
- কাতৰ: হৰষিত/আনন্দিত
- পুণ্য: পাপ
- শোক: হৰ্ষ
- হৰ্ষ: বিষাদ
- শীতল: উষ্ণ/গৰম